فهرست
یادداشت مؤلف
فصل اول: سیریگذرا بر تحوّلات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران دورهی قاجار
فصل دوم: تصویر شبحگون «فرنگ» در نوشتهها و سفرنامههای ایرانیان
فصل سوم: بازتاب «فرنگ» و «تجدد» در روزنامهی خاطرات ناصرالدینشاه قاجار
فصل چهارم: مدرنیتهی ایرانی و روشنفکران متجدد
میرزا فتحعلی آخوندزاده
میرزا مَلکَمخان ناظمالدوله
میرزا آقاخان کرمانی
میرزا یوسف مستشارالدوله
میرزا عبدالرحیم طالباوف
حاج زینالعابدین مراغهای
فصل پنجم: معماری قاجار، پیشدرآمدی بر شکلگیری معماری معاصر ایران
معماری و ابنیهی دارالخلافهی تهران در دورهی قاجار
• ارگ سلطنتی و مجموعهی ساختمانهای کاخ گلستان
میدان ارگ ؛
عمارت تخت مرمر ؛
خلوت کریمخانی ؛
عمارت فرحآباد ؛
عمارت خروج ؛
عمارت شمسالعماره ؛
عمارت بادگیر ؛
تکیهی دولت ؛
کاخ ابیض ؛
بابهمایون ؛
میدان توپخانه
• میدان مشق
عمارت قزاقخانه ؛
باغ ملّی
• مجموعهی ساختمانهای بهارستان (سپهسالار)
عمارت بهارستان (سپهسالار) ؛
میدان بهارستان ؛
مسجد و مدرسهی سپهسالار ؛
کلاهفرنگی ملیجک
• مدرسهی دارالفنون
• باغ و عمارت مسعودیه
• قصر و باغ لالهزار
• باغشاه
• قصر قجر
• باغ و عمارت سلطنتآباد
• باغ و عمارت دوشانتپه و قصر فرحآباد
• باغ و عمارت عشرتآباد
• باغ و عمارت قصر یاقوت (سرخهحصار)
• باغ و عمارت فردوس
• باغ و عمارت دوستعلیخان معیرالممالک
• مجموعهی عمارتهای باغ نیاوران
• پارک و عمارت اتابک (سفارت روسیه)
• پارک و عمارت امینالدوله
• گراند هتل
• خانههای قاجاری دارالخلافه
معماری و ابنیهی دارالسلطنهی تبریز در دورهی قاجار
• باغ شمال
باغ شمال بر اساس منابع تصویری ؛
نقشهی حومهی شهر تبریز ؛
نقشهی دارالسلطنهی قراجهداغی ؛
نقشهی دارالسلطنهی اسدﷲخان مراغه ؛
بررسی تطبیقی متون نوشتاری و منابع تصویری
• عمارت شمسالعماره
• خانههای قاجاری دارالسلطنهی تبریز
• سیر تحوّل خانههای تبریز
دورهی اول: از اوایل حکومت قاجار تا اواسط آن
دورهی دوم: از اواسط حکومت قاجار تا دههی اول حکومت پهلوی اول
فصل ششم: خاستگاه اولین معمار تحصیلکردهی ایران در معماری قاجار
میرزا مهدی خانشقاقی (ممتحنالدوله)
فصل هفتم: برآمدن رضا شاه و شکلگیری ایران نوین
معماری در دورهی پهلوی اول (1320-1304)
• تجدد آمرانه و معماران خارجی
• مجموعهی ساختمانهای کاخ سعدآباد
فصل هشتم: نسل اول معماران معاصر ایران
میرزا علیخانِ مهندس
کریم طاهرزاده بهزاد
وارطان هوانسیان
گابریل گِوُرکیان
محسن فروغی
پل آبکار
علیاکبر صادق
کیقباد ظفر بختیار
فصل نهم: محمّدرضا پهلوی و تحوّلات سالهای 1357-1320
معماری در دورهی پهلوی دوم (1357-1320)
فصل دهم: شکلگیری معماری آکادمیک ایران و تحوّل طراحی مسکن
دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران
معماری شبهمدرنیستی ایرانی
فصل یازدهم: پیشگامان نسل دوم
هوشنگ سیحون
عبدالعزیز فرمانفرمائیان
کامران طباطبایی دیبا
نادر خلیلی
نادر اردلان
حسین امانت
و دیگر معماران مهم این دوره
فصل دوازدهم: برآمدن نظام جمهوری اسلامی و احیای سنّتهای گذشته
معماری ایران طی سه دهه بعد از انقلاب اسلامی
فصل سیزدهم: متأخران نسل دوم
مهدی علیزاده سقطی
فرامرز شریفی
ایرج کلانتری طالقانی
محمّدرضا جودت
حسین شیخزینالدین
داراب دیبا
علیاکبر صارمی
سیّدهادی میرمیران
کامران صفامنش
فرهاد احمدی
بهرام شیردل
فیروز فیروز
مهرداد ایروانیان
فصل چهاردهم: برخی از معماران نسل سوم
فصل پانزدهم: ساختمانهای دولتی و همسویی سنّت و تجدد
فصل شانزدهم: ساختمانهای بلندمرتبه و چشمانداز شهری
فصل هفدهم: ساختمانهای مذهبی و فضاهای مقدس
مؤخره
منابع و مراجع
کتابها و مقالات فارسی
کتابها و مقالات انگلیسی
مآخذ تصاویر
نمایه (معماران و دستاندرکاران ساخت)
مقدمهی انگلیسی (Preface)
شناسنامه
عنوان: معماری معاصر ایران: در تکاپوی بین سنّت و مدرنیته
نوشته: امیر بانیمسعود
ویراستاران: علیرضا سیّداحمدیان، حمید خداپناهی
ناشر: نشر هنر معماری قرن
صفحهآرایی: الهه شرفی، ساناز رحیمی، عاطفه طاهری
لیتوگرافی: رسام گرافیک
چاپ: ابیانه
صحافی: آبی طرح
تولید آتلیهی مؤسّسهی فرهنگی ـ هنری هنر معماری قرن
ISBN 978-600-5172-15-7